محمد غفاری فرد؛ مهدی صادقی شاهدانی؛ صفی الله حمیدی
دوره 4، شماره 13 ، آبان 1402، ، صفحه 1-17
چکیده
درون‌زا ساختن واحدهای اقتصادی یکی از اهداف توسعه پایدار است که می‌تواند در مقابل بحران‌ها و تکانه‌های خارجی اقتصاد را باثبات نگه دارد. استفاده از ظرفیت دانش در اقتصاد و بسترسازی اقتصاد جهت تجاری‌سازی محصولات دانش‌بنیان در یک بستر رقابتی و خلاقانه به‌عنوان عامل مهم اثرگذار بر قدرت افزایی اقتصاد شناخته شده است و می‌تواند اقتصاد ...
بیشتر
درون‌زا ساختن واحدهای اقتصادی یکی از اهداف توسعه پایدار است که می‌تواند در مقابل بحران‌ها و تکانه‌های خارجی اقتصاد را باثبات نگه دارد. استفاده از ظرفیت دانش در اقتصاد و بسترسازی اقتصاد جهت تجاری‌سازی محصولات دانش‌بنیان در یک بستر رقابتی و خلاقانه به‌عنوان عامل مهم اثرگذار بر قدرت افزایی اقتصاد شناخته شده است و می‌تواند اقتصاد منطقه را به سطحی برساند که با اتکا به منابع داخلی، مخارج خود را تأمین نماید. در این پژوهش آثار اقتصاد دانش‌بنیان بر درون‌زایی اقتصاد استان‌های ایران طی دوره زمانی 1390-1398 و با روش حداقل مربعات اصلاح شده پانلی از طریق برنامه ایویوز مورد تجزیه‌وتحلیل قرار داده شده است. با استفاده از روش موریس و زیر شاخص‌های اقتصاد دانش‌بنیان شاخص ترکیبی ان محاسبه و بر اساس توان درامد مالیاتی استان‌ها شاخص درون‌زایی اقتصاد محاسبه شده است پس از انجام آزمون‌های کایو، لیمر و هاسمن جهت تعیین روابط بلندمدت، پانلی بودن مدل و تعیین اثرات ثابت و تصادفی بودن ضرایب، مدل برآورد شده است نتایج تحقیق نشان می‌دهد که با یک درصد افزایش در شاخص ترکیبی اقتصاد دانش‌بنیان درون‌زایی اقتصاد استان‌های ایران بهاندازه 0.44 درصد افزایش می‌دهد. افزایش در بهره‌وری نیروی کار و مخارج دولت درون‌زایی اقتصادی استان‌های ایران را افزایش می‌دهد هرچند افزایش نرخ تورم این روند را کاهش می‌دهد. همچنین مؤلفه‌های تشکیل دهنده اقتصاد دانش‌بنیان نیز نشان می‌دهد که با یک در صد افزایش در شاخص آموزش درون‌زایی اقتصادی بهاندازه 0.2درصد افزایش می‌کند. با یک درصد افزایش شاخص اطلاعات، درون‌زایی اقتصادی بهاندازه 0.55درصد افزایش می‌دهد و با یک درصد افزایش شاخص نوآوری، درون‌زایی اقتصادی بهاندازه 0.091 درصد افزایش می‌یابد. بنابراین سیاست‌گذاران منطقه‌ای جهت ارتقای توان داخلی استان‌های مختلف کشور می‌بایست توجه بیشتری به مؤلفه‌های اقتصاد دانش‌بنیان از جمله ارتقای مشوق‌های اقتصادی، توسعه مهارت‌های آموزشی در مدارس و توسعه مراکز مهارتی به همراه افزایش بهره‌وری نیروی کار و تمرکززدایی مالی در مخارج از دولت مرکزی به استان‌ها را در دستور کار خود قرار دهند.
